《素書》全文原文拼音版

原始章第一

fū dào、dé、rén、yì、lǐ ,wǔ zhě yì tǐ yě。

夫道、德、仁、義、禮,五者一體也。

dào zhě,rén zhī suǒ dǎo ,shǐ wàn wù bù zhī qí suǒ yóu。

道者,人之所蹈,使萬物不知其所由。

dé zhě,rén zhī suǒ dé,shǐ wàn wù gè dé qí suǒ yù。

德者,人之所得,使萬物各得其所欲。

rén zhě,rén zhī suǒ qīn,yǒu cí huì cè yǐn zhī xīn,yǐ suì qí shēng chéng。

仁者,人之所親,有慈惠惻隱之心,以遂其生成 。

yì zhě,rén zhī suǒ yí,shǎng shàn fá è, yǐ lì gōng lì shì。

義者,人之所宜,賞善罰惡,以立功立事。

lǐ zhě, rén zhī suǒ lǚ,sù xīng yè mèi,yǐ chéng rén lún zhī xù。

禮者,人之所履,夙興夜寐,以成人倫之序。

fū yù wéi rén zhī běn, bù kě wú yī yān。

夫欲為人之本,不可無一焉。

xián rén jūn zǐ,míng yú shèng shuāi zhī dào,

賢⼈君子,明於盛衰之道,

tōng hū chéng bài zhī shù,shěn hū zhì luàn zhī shì,dá hū qù jiù zhī lǐ。

通乎成敗之數,審乎治亂之勢,達乎去就之理。

gù qián jū bào dào, yǐ dài qí shí。

故潛居抱道,以待其時。

ruò shí zhì ér xíng, zé néng jí rén chén zhī wèi;

若時至而行 ,則能極人臣之位;

dé jī ér dòng,zé néng chéng jué dài zhī gōng。

得機而動,則能成絕代之功。

rú qí bù yù ,mò shēn ér yǐ。

如其不遇,沒身而已。

shì yǐ qí dào zú gāo,ér míng zhòng yú hòu dài。

是以其道足高,⽽名重於後代。


正道章第二

dé zú yǐ huái yuǎn, xìn zú yǐ yī yì。

德足以懷遠 ,信足以一異,

yì zú yǐ dé zhòng,cái zú yǐ jiàn gǔ,míng zú yǐ zhào xià,cǐ rén zhī jùn yě。

義足以得眾,才⾜以鑑古,明足以照下,此人之俊也!

xíng zú yǐ wéi yí biǎo, zhì zú yǐ jué xián yí.

行足以為儀表,智足以決嫌疑,

xìn kě yǐ shǐ shǒu yuē,lián kě yǐ shǐ fēn cái,cǐ rén zhī háo yě。

信可以使守約,廉可以使分財,此人之豪也!

shǒu zhí ér bù fèi,chù yì ér bù huí,

守職而不廢,處義而不回,

jiàn xián ér bù gǒu miǎn,jiàn lì ér bù gǒu dé,cǐ rén zhī jié yě!

⻅嫌而不苟免 ,見利而不苟得,此人之傑也!


求人之志章第三

jué shì jìn yù,suǒ yǐ chú lèi。yì fēi sǔn è,suǒ yǐ rǎng guò。biǎn jiǔ què sè,suǒ yǐ wú wū。

絕嗜禁慾,所以除累。抑非損惡,所以禳過。貶酒闕色,所以無汙。

bì xián yuǎn yí,suǒ yǐ bù wù。bó xué qiē wèn,suǒ yǐ guǎng zhī。gāo xíng wēi yán,suǒ yǐ xiū shēn。

避嫌遠疑,所以不誤。博學切問,所以廣知。⾼行微言,所以修身。

gōng jiǎn qiān yuē,suǒ yǐ zì shǒu。shēn jì yuǎn lǜ,suǒ yǐ bù qióng。

恭儉謙約,所以自守。深計遠慮,所以不窮 。

qīn rén yǒu zhí, suǒ yǐ fú diān。 jìn shù dǔ xíng,suǒ yǐ jiē rén。rèn cái shǐ néng ,suǒ yǐ jì wù。

親仁友直,所以扶顛。近恕篤行 ,所以接人。任材使能 ,所以濟物。

dān è chì chán, suǒ yǐ zhǐ luàn。tuī gǔ yàn jīn,suǒ yǐ bù huò。xiān kuí hòu dù,suǒ yǐ yìng zú。

殫惡斥讒 ,所以止亂。推古驗今,所以不惑。先揆後度,所以應卒。

shè biàn zhì quán,suǒ yǐ jiě jié。kuò náng shùn huì,suǒ yǐ wú jiǔ。

設變致權 ,所以解結。括囊順會,所以無咎。

jué jué gěng gěng,suǒ yǐ lì gōng。zī zī shū shū suǒ yǐ bǎo zhōng。

橛橛梗梗 ,所以立功。孜孜淑淑,所以保終 。


本德宗道章第四

fū zhì xīn dǔ xíng zhī shù:

夫志心篤行之術:

cháng mò cháng yú bó móu,ān mò ān yú rěn rǔ。xiān mò xiān yú xiū dé,lè mò lè yú hào shàn。

長莫⻓於博謀,安莫安於忍辱,先莫先於修德,樂莫樂於好善 ,

shén mò shén yú zhì chéng,míng mò míng yú tǐ wù,jí mò jí yú zhī zú。

神莫神於⾄誠 ,明莫明於體物,吉莫吉於知足。

kǔ mò kǔ yú duō yuàn,bēi mò bēi yú jīng sàn。bìng mò bìng yú wú cháng,duǎn mò duǎn yú gǒu dé。

苦莫苦於多願 ,悲莫悲於精散,病莫病於⽆常,短莫短於苟得,

yōu mò yōu yú tān bǐ,gū mò gū yú zì shì,wēi mò wēi yú rèn yí, bài mò bài yú duō sī。

幽莫幽於貪鄙,孤莫孤於自恃,危莫危於任疑,敗莫敗於多私。


遵義章第五

yǐ míng shì xià zhě àn,yǒu guò bù zhī zhě bì,mí ér bù fǎn zhě huò,yǐ yán qǔ yuàn zhě huò,

以明示下者暗,有過不知者蔽,迷而不返者惑,以言取怨者禍,

lìng yǔ xīn guāi zhě fèi,hòu lìng miù qián zhě huǐ,nù ér wú wēi zhě fàn,hǎo zhòng rǔ rén zhě yāng,

令與⼼乖者廢,後令謬前者毀,怒而無威者犯,好眾辱人者殃 ,

lù rǔ suǒ rèn zhě wēi,màn qí suǒ jìng zhě xiōng,mào hé xīn lí zhě gū,qīn chán yuǎn zhōng zhě wáng,

戮辱所任者危,慢其所敬者兇 ,貌合心離者孤,親讒遠忠者亡 ,

jìn sè yuǎn xián zhě hūn,nǚ yè gōng xíng zhě luàn,sī rén yǐ guān zhě fú,líng xià qǔ shèng zhě qīn,

近色遠賢者昏,女謁公行者亂 ,私⼈以官者浮,凌下取勝者侵,

míng bú shèng shí zhě hào。lüè jǐ ér zé rén zhě bù zhì, zì hòu ér báo rén zhě qì feì。

名不勝實者耗。略己而責⼈者不治,自厚而薄人者棄廢。

yǐ guò qì gōng zhě sǔn,qún xià wài yì zhě lún,jì yòng bù rèn zhě shū。

以過棄功者損,群下外異者淪,既用不任者疏。

xíng shǎng lìn sè zhě jǔ,duō xǔ shǎo yǔ zhě yuàn,jì yíng ér jù zhě guāi。

行賞吝色者沮,多許少與者怨 ,既迎而拒者乖。

báo shī hòu wàng zhě bù bào,guì ér wàng jiàn zhě bù jiǔ。niàn jiù ér qì xīn gōng zhě xiōng,

薄施厚望者不報,貴⽽忘賤者不久。念舊⽽棄新功者兇 ,

yòng rén bù zhèng zhě dài,qiáng yòng rén zhě bù chù,wéi rén zé guān zhě luàn,

用人不正者殆,強用人者不畜,為人擇官者亂 ,

shī qí suǒ qiáng zhě ruò, jué cè yú bù rén zhě xiǎn,yīn jì wài xiè zhě bài,hòu liǎn báo shī zhě diāo。

失其所強者弱,決策於不仁者險 ,陰計外洩者敗,厚斂薄施者凋。

zhàn shì pín,you shì fù zhě shuāi ,huò lù gōng xíng zhě mèi,wén shàn hū lüè,jì guò bù wàng zhě bào;

戰⼠貧,遊士富者衰 ;貨賂公行者昧;聞善忽略,記過不忘者暴;

suǒ rèn bù kě xìn, suǒ xìn bù kě rèn zhě zhuó。mù rén yǐ dé zhě jí,shéng rén yǐ xíng zhě sàn。

所任不可信,所信不可任者濁。牧人以德者集,繩人以刑者散。

xiǎo gōng bù shǎng,zé dà gōng bù lì;xiǎo yuàn bù shè,zé dà yuàn bì shēng。

⼩功不賞 ,則大功不立;小怨不赦,則大怨必生 。

shǎng bù fú rén,fá bù gān xīn zhě pàn。shǎng jí wú gōng,fá jí wú zuì zhě kù。

賞不服⼈,罰不甘心者叛。賞及⽆功,罰及無罪者酷。

tīng chán ér měi,wén jiàn ér chóu zhě wáng。néng yǒu qí yǒu zhě ān, tān rén zhī yǒu zhě cán。

聽讒而美,聞諫而仇者亡。能有其有者安,貪人之有者殘。


安禮章第六

yuàn zài bù shě xiǎo guò,huàn zài bù yù dìng móu。fú zài jī shàn,huò zài jī è。

怨在不舍小過,患在不預定謀。福在積善,禍在積惡。

jī zài jiàn nóng,hán zài duò zhī。ān zài dé rén, wēi zài shī shì。fù zài yíng lái,pín zài qì shí。

飢在賤農,寒在墮織。安在得人,危在失事。富在迎來 ,貧在棄時。

shàng wú cháng cāo, xià duō yí xīn。qīng shàng shēng zuì,rǔ xià wú qīn。

上無常操,下多疑⼼。輕上⽣罪,侮下無親。

jìn chén bù zhòng,yuǎn chén qīng zhī。zì yí bù xìn rén, zì xìn bù yí rén。

近臣不重,遠臣輕之。自疑不信⼈,自信不疑人。

wǎng shì wú zhèng yǒu,qǔ shàng wú zhí xià。wēi guó wú xián rén,luàn zhèng wú shàn rén。

枉士無正友,曲上無直下。危國無賢人,亂政無善⼈。

ài rén shēn zhě qiú xián jí,lè dé xián zhě yǎng rén hòu。

愛人深者求賢急,樂得賢者養人厚。

guó jiāng bà zhě shì jiē guī,bāng jiāng wáng zhě xián xiān bì。

國將霸者⼠皆歸,邦將亡者賢先避。

dì báo zhě dà wù bù chǎn,shuǐ qiǎn zhě dà yú bù yóu,

地薄者⼤物不產,水淺者大魚不遊,

shù tū zhě dà qín bù qī, lín shū zhě dà shòu bù jū。

樹禿者大禽不棲,林疏者大獸不居。

shān qiào zhě bēng,zé mǎn zhě yì。qì yù qǔ shí zhě máng,yáng zhì hǔ pí zhě róu。

山峭者崩,澤滿者溢。棄玉取石者盲,⽺質⻁皮者柔。

yī bù jǔ lǐng zhě dǎo,zǒu bù shì dì zhě diān。zhù ruò zhě wū huài,fǔ ruò zhě guó qīng。

⾐不舉領者倒,走不視地者顛。柱弱者屋壞 ,輔弱者國傾。

zú hán shāng xīn,mín yuàn shāng guó。shān jiāng bēng zhě xià xiān huī;

⾜寒傷心,民怨傷國。山將崩者,下先隳;

guó jiāng shuāi zhě, mín xiān bì,gēn kū zhī xiǔ,mín kùn guó cán。

國將衰者,民先斃。根枯枝朽,民困國殘。

yǔ fù chē tóng guǐ zhě qīng,yǔ wáng guó tóng shì zhě miè。

與覆車同軌者傾,與亡國同事者滅。

jiàn yǐ shēng zhě shèn jiāng shī;è qí jì zhě,xū bì zhī。wèi wēi zhě ān,wèi wáng zhě cún。

見已⽣者,慎將失;惡其跡者,須避之。畏危者安,畏亡者存。

fū rén zhī suǒ xíng:yǒu dào zé jí,wú dào zé xiōng。

夫人之所行:有道則吉,無道則兇 。

jí zhě bǎi fú suǒ guī,xiōng zhě bǎi huò suǒ gōng。fēi qí shén shèng,zì rán suǒ zhōng。

吉者百福所歸,兇者百禍所攻。非其神聖,自然所鍾 。

wù shàn cè zhě,wú è shì;wú yuǎn lǜ zhě, yǒu jìn yōu。

務善策者,無惡事;無遠慮者,有近憂。

tóng zhì xiāng dé,tóng rén xiāng yōu, tóng è xiāng dǎng,tóng ài xiāng qiú,

同志相得 , 同仁相憂,同惡相黨,同愛相求,

tóng měi xiāng dù,tóng zhì xiāng móu,tóng guì xiāng hài,tóng lì xiāng jì,

同美相妒,同智相謀,同貴相害,同利相忌,

tóng shēng xiāng yìng,tóng qì xiāng gǎn。tóng lèi xiāng yī, tóng yì xiāng qīn,

同聲相應,同⽓相感。同類相依,同義相親 ,

tóng nàn xiāng jì,tóng dào xiāng chéng,tóng yì xiāng kuī,tóng qiǎo xiāng shèng,

同難相濟,同道相成 ,同藝相窺,同巧相勝 ,

cǐ nǎi shù zhī suǒ dé,bù kě yǔ lǐ wéi。

此乃數之所得,不可與理違。

shì jǐ ér jiào rén zhě nì,zhèng jǐ ér huà rén zhě shùn。

釋己而教⼈者逆,正己而化人者順。

nì zhě nán cóng,shùn zhě yì xíng,nán cóng zé luàn,yì xíng zé lǐ。

逆者難從,順者易行,難從則亂,易行則理。

rú cǐ, lǐ shēn、lǐ jiā、lǐ guó kě yě!

如此,理身、理家、理國可也!


分享到:


相關文章: